Թուրքիան Տնտեսապէս Պիտի Քանդենք, Եթէ Ան Հարուածէ Սուրիոյ Քիւրտերը. Փրամփ

Աշխարհ

Միացեալ Նահանգներու նախագահ Տանըլտ Թրամփ սպառնաց քանդել Թուրքիոյ տնտեսութիւնը, եթէ վերջինս ամերիկեան ուժերու Սուրիայէն հեռացումէն ետք յարձակում գործէ Սուրիոյ քիւրտերուն դէմ:

Թրամփ «Թուիթըր»-ի վրայ գրառում մը կատարելով նշեց. «Կը սկսինք Սուրիայէն ամերիկեան ուժերու երկար սպասուած հեռացումին` միաժամանակ ծանրօրէն եւ բազմաթիւ ուղղութիւններէ հարուած հասցնելով ՏԱՀԵՇ-ին: Գոյութիւն ունեցող մերձակայ ռազմակայաններէն դարձեալ յարձակում պիտի գործենք, եթէ անիկա վերակազմակերպուի: Թուրքիան տնտեսապէս պիտի քանդենք, եթէ անոնք հարուածեն քիւրտերը եւ ստեղծեն 20 մղոննոց ապահովական գօտի մը…»:

Միացեալ Նահանգներու նախագահը այլ գրութեամբ մը զգուշացուց քիւրտերը` նշելով. «Նոյնպէս, չենք ուզեր, որ քիւրտերը գրգռեն Թուրքիան: Ռուսիան, Իրանն ու Սուրիան Սուրիոյ մէջ ՏԱՀԵՇ-ը ոչնչացնելու ամերիկեան քաղաքականութենէն մեծագոյն շահ ապահովողներն են, անոնք (ՏԱՀԵՇ-ի) բնական թշնամիներն են: Մենք եւս շահ կ՛ապահովենք, սակայն այժմ ժամը հասած է զօրքերը տուն վերադարձնելու: Դադրեցուցէ՛ք անվերջ պատերազմները»:

Թուրքիոյ նախագահի բանբեր Իպրահիմ Քալըն իր կարգին «Թուիթըր»-ի վրայ գրառում կատարելով հակադարձեց Թրամփին: «Պարոն Տանըլտ Թրամփ, ահաբեկիչները չեն կրնար քու գործընկերներդ ու դաշնակիցներդ ըլլալ: Թուրքիան կ՛ակնկալէ, որ Միացեալ Նահանգներ յարգեն մեր ռազմավարական գործընկերութիւնը, եւ չ՛ուզեր, որ ահաբեկչական քարոզչութեան ճամբով շուքի մատնուի: ՏԱՀԵՇ-ի, ՔԱԿ-ի, Ժողովուրդի պաշտպանութեան ջոկատներուն եւ Ժողովրդավարական միութիւն կուսակցութեան միջեւ որեւէ տարբերութիւն չկայ: Պիտի շարունակենք բոլորին դէմ պայքարիլ»:

Թուրքիոյ արտաքին գործոց նախարար Մեւլութ Չաւուշօղլու իր կարգին յայտնեց. «Սուրիոյ վերաբերեալ Թրամփի թուիթըրեան գրառումները կ՛առնչուին ներքին քաղաքականութեան, եւ կարելի չէ որեւէ բան իրագործել տնտեսական գետնի վրայ սպառնալով Թուրքիոյ: Դէմ չենք Սուրիոյ մէջ ապահով գօտի ստեղծելու գաղափարին»:

«Ռազմավարական գործընկերները ընկերային ցանցերու ճամբով չեն խօսիր, եւ Թրամփի յայտարարութիւնը սխալ է», ըսաւ ան:

Թուրքիոյ նախագահ Ռեճեփ Թայիփ Էրտողան նախապէս բուռն կերպով մերժած էր հիւսիսային Սուրիոյ քիւրտերուն աջակցող Թրամփի կեցուածքը: Թուրք-ամերիկեան տարակարծութիւնները պատճառ դարձած էին Էրտողանի եւ Թրամփի Ազգային անվտանգութեան խորհրդատու Ճոն Պոլթընի միջեւ հանդիպումի ջնջման` վերջինիս Իսրայէլի մէջ կատարած «ամերիկեան ուժերու հեռացումէն առաջ պէտք է քիւրտ դաշնակիցներու անվտանգութիւնը երաշխաւորել» յայտարարութեան համար: Էրտողան նշեց, որ Պոլթըն մեծ սխալ գործեց քիւրտերն ու ահաբեկչական խմբաւորումները նոյնացնելով:

Թուրքիոյ նախագահը հոկտեմբեր 2018-ին յայտարարած էր «քանի մը օրէն» Եփրատի արեւելեան ափին վրայ գտնուող քիւրտերուն դէմ լայնածաւալ զինուորական գործողութիւն շղթայազերծելու մասին, սակայն, աւելի ուշ Թրամփի հետ ունեցած զրոյցէն ետք յետաձգած էր որոշումը:

Միացեալ Նահանգներու արտաքին գործոց նախարար Մայք Փոմփէօ յայտարարեց, թէ Թուրքիոյ վերաբերեալ Թրամփի կատարած վերջին յայտարարութիւնները չեն կրնար ազդել Սուրիայէն ամերիկեան ուժերու հեռացման ծրագիրին վրայ:

Ամերիկեան դիւանագիտութեան պետը, սակայն, մերժեց բացատրել, թէ ճիշդ ի՛նչ կը նշանակէ Թուրքիան տնտեսապէս քանդելու մասին Թրամփի թուիթըրեան գրառումը` նշելով. «Այդ մասին դուք պէտք է հարցնէք անձամբ նախագահին»: